23 bin kişiyi buluşturan 5. Dünya Su Forumu İstanbul'da başlarken, salonun içinde ve dışında protesto vardı. Göstericiler sudan sebeple dayak yedi. Gül, iki yıl sonra Türkiye'nin su yoksulu olacağını söyledi

17 Mart 2009

İSTANBUL - Türkiye’nin üç yıldır hazırlık yaptığı ‘5. Dünya Su Forumu’ dün salonda liderlerin ‘su konusunda birleşme’ çağrıları, dışarıda da protestocuların ‘Su hayattır, satılamaz’ sloganları eşliğinde başladı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, “Tedbir alınmazsa Türkiye’nin de 2010’dan sonra su bakımından yoksulluk sınırının altına düşebileceğini hesaplamaktayız” dedi.
Dünyanın değişik ülkelerinde ön toplantıların ardından üç yılda bir yapılan ‘Dünya Su Forumu’nun beşincisi  İstanbul Sütlüce Kültür Merkezi’nde başlarken, konuklar kaldıkları Çırağan Sarayı’ndan, Sütlüce’ye teknelerle taşındı.  Forumun açılışına çok sayıda ülkenin hükümet temsilcileri ve 129 farklı ülkeden gelen üst düzey yetkililer katıldı.  Cumhurbaşkanı Gül, salona Irak Cumhurbaşkanı Talabani ile birlikte geldi.  Konuşmalarda ‘Su konusunda birleşme’ çağrısı yapıldı.

Gül: Hepimiz çevreciyiz
“Su yalnızca hayat değil, aynı zamanda medeniyettir” diyen Gül, konuşmasında şunları söyledi:
“Gerekli tedbirler alınmazsa Türkiye’nin de 2010 yılından itibaren su bakımından yoksulluk sınırının altına düşebileceğini hesaplamaktayız. Elimizdeki rakamlar, maalesef endişe verici. Bugün dünyada yaklaşık 1 milyar insan temiz ve sağlıklı içme suyundan mahrumdur. Geçmişte çevreci olmak bir siyasi tercih olarak algılanırken, artık hepimiz çevreci olmak zorundayız.”
Dünya Su Konseyi Başkanı Loic Faiuchon, “Kolay su döneminin geride kaldığını kabul etmemiz gerekir. Suya karşı işlenen saldırıların, iklim değişikliklerinin, su kaynaklarını azalmasının sorumluları biziz. Çok önemli bir meydan okuma ve ikilemle karşı karşıyayız: Suyu kullanmak ve suyu korumak” dedi. Fauchon konuşmasını, ‘Yaşa Türkiye’ diyerek tamamladı.
5. Dünya Su Forumu Genel Sek-reteri Prof. Dr. Oktay Tabasaran da foruma katılan her bir kişi için Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından fidan dikileceğini söyledi.
 Japonya Veliaht Prensi Naruhito Kotaishi, “Bugün artık su sorunu yalnızca uzmanlar tarafından değil, tüm ulusal ve uluslararası yöneticiler tarafından tartışılır hale gelmiştir” diye konuştu.
Forum Sütlüce Kültür Merkezi’nde yapılırken, yakınındaki Beyoğlu Adliyesi’nin önü protestocuların mekânı oldu. ‘Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu’ üyeleri ‘Su hayattır satılamaz’ yazılı dövizler eşliğinde kongre alanına doğru yürümeye başladı.  Gruba polisin, biber gazı kullanarak müdahale etmesi sonucu, arbede yaşandı. 17 kişi gözaltına alındı. Protestoya bazı yabancılar da katıldı. Bu ilk müdahaleden sonra platform üyeleri tekrar bir araya geldi. Polis yeniden sert müdahalede bulunurken 20’den fazla kişi gözaltına alındı.
Forum kapsamında mini zirve de yapıldı. Gül’ün başkanlığında Çırağan Sarayı’nda yapılan zirveye, Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani, Monako Prensi II. Albert, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Tuvalu Başbakanı Apisai Lelemia, Fas Başbakanı Abbas El Fassi, Kırgızistan Başbakanı İgor Çudinov, Güney Kore Başbakanı Han Seung-Soo, Hollanda Veliaht Prensi Willem Aleksander, Japonya Veliaht Prensi Naruhito Katoishi, Japonya Su Forumu Başkanı Yoshiro Mori, BM Genel Sekreteri Yardımcısı Sha Zuhang, OECD Genel Sekreteri Angel Gurria, UNESCO Genel Direktörü Koichiro Matsuura katıldı.
Dünya Su Konseyi tarafından ilki 1997’de Fas’ta düzenlenen ve üç yılda bir yapılan  foruma 192 ülkeden 23 bin 273 kişi kaydoldu.  1000’den fazla gazeteci akredite oldu. Türkiye foruma 17.5 milyon avroluk maddi katkıda bulundu. 23 konuda 100’ü aşkın oturum yapılacak. 24 firma foruma sponsor oldu.

Protestolar salona da sızdı
Kongre merkezinin ana salonu olan 3 bin 300 kişilik ‘Haliç Salonu’ girişinde tüm katılımcılar tek tek arandı. Oval biçimdeki salonun her noktasından sahneyi tam görmek mümkündü.
Açılış töreninin yapıldığı bu salona yalnız VİP konukları ve basın mensupları alındı. Basına ayrılan 500 koltuk doldu.
 Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün salona girişi anons edilirken, yüzlerce polise karşın salona girmiş olan forum muhalifi örgütlerden biri pankart açtı. ‘Uluslararası Nehirler Ağı’ üyesi bir Alman ve bir ABD’linin açtığı ‘No Risky, No Dams’ pankartı ellerinden alındı. Bir süre sonra da iki eylemci gözaltına alındı.
Dünya Su Forumu bir hafta sürecek. Sütlüce Kongre ve Kültür Merkezi’nin yanı sıra Feshane’de de forum etkinlikleri ve toplantılar yapılacak.
5. Dünya Su Forumu için eski Galata Köprüsü de taşındı. Haliç ile Feshane arasına kurulan eski Galata Köprüsü, iki merkezde de süren foruma katılan binlerce insan tarafından yürüyerek geçilebiliyor. Ancak dünkü açılışta Cumhurbaşkanı Gül ve beraberindeki heyet ulaşım için deniz yolunu tercih ettiğinden köprü uzun süre yaya trafiğine kapatıldı. Sabah saatlerinde Unkapanı ve Galata köprülerinde balık tutmak yasaklandı. 

İçte-dışta eleştiri
İstanbul’daki forum, dünyanın da gündeminde. İngiliz The Guardian gazetesi ‘Aktivistler, su forumunda karışıklık yaratmaya ant içti’ başlıklı haber yayımladı. Mavi Gezegen Projesi kurucusu Maude Barlow’un, “BM?etkinliği değil büyük su şirketlerinin organize ettiği ticaret şovu” sözlerini aktaran gazete,  “Türk vize kısıtlamaları ve 280 sterlinlik giriş ücreti, yoksul ülke delegelerinin katılımını imkânsızlaştırdı” dedi.
 Fransız Le Monde da dünkü başyazısını suya ayırdı. ‘Yazıda “Umarız ki, siyasi sorumlular bu gayrıresmi forumun ötesinde, eşitlikçi bir su yönetimine duyulan hayati ihtiyacın farkına varırlar” denildi.
Foruma Türkiye’den de tepkiler vardı. TMMOB?Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, “Suyumuzu pazarlamanın araçlarını oluşturmak üzere toplandılar” derken Saadet Parti’li Mehmet Bekaroğlu, Dünya Su Konseyi’nin  suyun ticarileştirilmesini öngördüğünü öne sürdü.