19 Ekim 2008

İSTANBUL - Dünya ekonomik kriz haberlerine kilitlenmişken İspanya’nın Barselona kentinde düzenlenen dünyanın en büyük çevre kongresinden sarsıcı bir uyarı geldi: Sadece ekonomi değil genel olarak gezegendeki canlı yaşamı krizde!
Yaşayan her dört memeli türünden birinin nesli tükenmek üzere. Kırmızı listelere her gün yeni bir türün adı ekleniyor. En nadide türler hâlâ kaçak avın pençesinde eriyor.
Bu tespitler Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) organize ettiği kongrede vurgulanan noktalardan sadece birkaçı.
5-14 Ekim arasında yapılan ve 171 ülkeden 8 bin uzmanın katıldığı ‘Dünya Doğayı Koruma Kongresi’ne, Türkiye’den TEMA, Doğa Derneği, WWF-Türkiye ve Çevre Bakanlığı’ndan yetkililer de katıldı.
Dört yılda bir düzenlenen kongrenin bu yılki konuları, iklim değişikliğiyle mücadele, biyolojik çeşitliliğin korunması, güçlü çevre yönetimi kavramının birey ve ekonomi temeline oturtulmasıydı.
Kongrede bir de sunum yapan Doğa Derneği Genel Müdürü Güven Eken, Türkiye’deki deneyimlerini kongrede paylaştı. Eken, şöyle konuştu:
“Dünya Doğayı Koruma Birliği, dünyadaki sivil toplum örgütleriyle devletleri bir araya getiriyor. Barselona’daki kongreye Amazon yerlilerinden prenslere kadar çok geniş yelpazeli bir katılım oldu. IUCN’nin 2008 konferansı, insan için yeni bir yaşam düzeninin şart olduğunun bu denli yüksek sesle konuşulduğu ilk yer. Ekonomik kârlılığın tek amaç olduğu bir dünya, şüphesiz ki insan ve diğer tüm canlılar için daha da yaşanmaz hale gelecek. Barselona, insanlığın değişimi için atılan yeni tohumlara sahne oluyor. Türkiye’den çıkan Önemli Doğa Alanları fikri, bu tohumlardan sadece biri” dedi.
Kongredeki tespitlerin bazıları şöyle:

 Doğadaki kriz yaşanan ekonomik krizle benzer özellikler gösteriyor. Biyolojik çeşitlilikteki kayıp, finansal kayıptaki kadar büyük önem arz ediyor. Dünyadaki herhangi bir krizin çözümü için, doğayı kurtarmak gerekiyor.  5 bin 487 memeli türünden, 1141’i nesli tükenme tehlikesi altında. Deniz memelilerinden ‘denizgergedanı’, ‘irawaddy yunusu’, kara memelilerinden ise bir ‘kanguru’ türü güncel kırmızı listeye girmek üzere. Memelilerdeki bu kaybın nedeninin yaşam alanların yok edilmesi ve doğa koşulların bozulması olarak belirlendi.  Uluslararası ticareti ve yüksek maddi değerinden dolayı yok olma tehlikesi yaşayan hint tarantulası, paraşüt örümceği, 161 balık türünün 20’si, 500 yıldır ilk kez görülen bir dev kertenkele türü kırmızı listeye yeni eklenenler arasında yer alıyor. Listeye ayrıca 366 amfibi türü (hem karada hem de denizde yaşayan) dahil oldu.  Birmanya’da (Myanmar) yarısı uluslararası ticareti yasak 1158 kaplan ve kedi türünün deri , kemik ve pençelerinin ‘serbestçe’ satıldığı tespit edildi.  ‘Kırmızı listede 44 bin 838 tür bulunuyor. Bunların 16 bin 928’inin nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya. 3 bin 146’sı tamamen yok olmak üzere.’