10 Ocak 2008

İSTANBUL - Sağlık Uygulama Tebliği'yle (SUT) ihaleye çıkıp yatan hastalara verilecek ilaç ve cihazlarını depolaması gereken hastanelerden bir kısmı memnun. Bir kısmı "Ameliyatlarımızı durdurmak zorunda kaldık" diye feryat ediyor. Şikâyetçi hastanelerin arasında, para olmadığı için ilaç-cihaz ihalesine çıkamadıklarını söyleyen üniversite hastaneleri de var. Üstelik hastanelerin kasalarını boşaltan nedenlerden biri 'Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) üniversite hastanelerine olan tedavi borçlarını 'ödememesi'.
Yeni sistemde ilaç ve cihaz masraflarının '15 gün içinde' hastanelere geri ödeneceğini vurgulayan Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Müdürü Sami Türkoğlu ise eski borçlar konusunda da iddialı: "Hemen öderiz."
Üniversite hastaneleri, Türkiye'deki sağlık sistemi açısından son derece önemli bir halka. Çünkü diğer hastanelerde şifa bulamayan ağır ve karmaşık hastalıklar bu hastanelerdeki uzmanlara yönlendiriliyor.
Üniversite hastanelerinin sosyal güvenilik kurumundan alacakları olduğu ve bu nedenle ödeme sıkıntısı çektiği söyleniyor.
SGK'nın ne kadar, kime borcu varsa gelsin. Hemen ödeme yaparız.
İhaleci Ecza Depoları Derneği'nin tahminlerine göre üniversite hastanelerinin ecza depolarına 200-250 milyon YTL borcu var. Bu nedenle de ecza depolarının ihaleye girmediği iddia ediliyor.
Bu rakamlar gerçeği yansıtmıyor. Bu kadar paralık ilaç nerededir? Önümüzdeki hafta Maliye Bakanlığı ile masaya oturarak üniversitelerin borç-alacak tablosunu tartışıp gereğini yapacağız.
Bazı üniversite hastanelerinin tıbbi malzemeleri olmadığı, geri ödemesini alamayız gerekçesiyle ortopedi, beyin ameliyatlarını durdurduğu söyleniyor...
Devlet hastanelerinde şu an sıkıntı yok. Üniversite hastanelerinin de büyük kısmı yeni uygulamaya başladı. Uygulamada sıkıntı yaşayan hastaneler yeter ki istekli olsun. İhale yapılmıyorsa, doğrudan alım var, pazarlık usulü var. Hastane her türlü malzeme temini yapabilir. Alım yapsın, biz bunun parasını 15 günde geri ödeyeceğiz. Üstelik üzerine yüzde 15 de işletme gideri ekleyip 15 gün içinde geri ödeme yapacağız. Hastane yeter ki malzeme alsın, hasta mağdur olmasın.
Eski sistemde nasıl mağdur olunuyordu, yeni sistemle ne olacak?
Eski sistem 'sistemsiz'di. Hastalar aldığı malzemenin parasını 120 gün sonra, üstelik 10 lira ödediyse, 2 lira eksik geri alıyordu. Hafta sonu, gecenin bir körü malzeme bulamama sıkıntısı vardı. Yeni sistemin felsefe olarak da doğru olduğunu herkes kabul ediyor. Yeni sistemle hasta malzeme peşinde koşmayacak. Hastanelere de geri ödemesi 15 gün içinde yapılacak.

'Biz uyguladık çünkü...'
Haseki Hastanesi Başhekim Op. Dr. Haldun Ertürk: Bazı sıkıntılar yaşansa da yeni uygulamanın yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2008'den itibaren hastaya ilaç ve tıbbi malzeme aldırmıyoruz. Hastanemizde bulunmayan ve çok acil gerekli ilaç ve malzemeleri küçük ihalelerle, doğrudan alım yaparak temin ediyoruz. Hiçbir ameliyatta aksama yaşanmıyor. Ancak ilaç ihalelerinde bazı firmalar ihaleye girmek istemiyor.
Hasta açısından kesinlikle doğru bir sistem. Hasta olan bunu anlar.
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof Dr. Filiz Akata: Biz yeni uygulama için hazırlıklarımıza çok önceden başladık. Gerekli ilaç ve malzemeleri temin ettik. Sıkıntı yok.
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Balcı: Biz 1990'dan itibaren hastalarımıza ilaç ve tıbbi malzeme aldırmıyoruz. Yeni sistemi biz yıllar öncesinde uygulamaya başlamıştık. Zorluk yaşamadık. Ancak 2007 Haziran ayının borcunu şu an ecza firmalarına ödeyebiliyoruz.Yeni sistemde SGK geri ödemeyi 15 ay içinde garanti ediyor. Eğer yaparsa kurumlar sorun yaşamaz. Zaman geçip uygulamanın işleyip işlemediğini görmek gerekiyor.
Dokuz Eylül Üniversitesi Başhekimi Yrd. Doç. Dr. Aykut Sifil: Sağlık sisteminde iki devrim yapıldı. Biri elektronik faturalama. Diğeri de bu. Bizim çok iyi bir bilgi işlem altyapımız var. Dönüşümü takip ettik. Sıkıntılı oldu ancak başardık. SGK geri ödemelerde çok iyi. İhalelerde sorun yaşamıyoruz, borcumuz da yok.

'Biz uygulayamadık çünkü...'
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ceyhun Oral: İhalelerde sıkıntılar yaşanıyor. SUT, altyapısı tam hazırlanmamış bir uygulama. Bir şekilde ilaç halledilir ancak tıbbi malzemelerde daha büyük bir sıkıntı var. Malzemeler kalem ve fiyat olarak çok fazla. Hangi ihaleyle baş edeceğiz? Plastik cerrahi, beyin cerrahi, ortopedi başta olmak üzere her branşta sorun yaşıyoruz.
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Başhekimi Prof. Dr. Mustafa Şare: Ortopedi ihaleleri çok kompleks ihaleler. SGK'nın listesinde 5 bin küsur tanımlanmış malzeme var. Her hasta için kullanılacak protez farklı olabilir. Ortopedi malzemesi ihalesi için biz hazırlığımızı yaptık. Şartnamelerin hazırlanması bile aylarımızı aldı. Ameliyat için gerekli olan malzemeyi 'doğrudan temin' maddeleri uyarınca alıyoruz. Yani ameliyatları durdurmadık. Fakat bu durumda kurum maddi olarak mağdur oluyor. SGK 15 gün içinde parayı geri ödeyeceğini söylüyor. Ama burada yanlış bilgilendirme var. Bu para 15 gün sonra ödense hastanenin gelir hanesine giriyor. Bu haneye de Maliye Bakanlığı temsilcisi bakıyor. Önce maliye alacaklarını, vergileri kesiyor. Sigorta primlerini, çalışanların özlük haklarını ödüyor. Sonra firma borcunu ödüyor. Dolayısıyla 15 gün içinde parayı geri vermek çözüm değil. İlaç için 2.5 ay önce ihale yaptık. 600 küsur ihaleden 200'den fazla ilaca hiç teklif alamadık. İhalesine girilmeyenler kanser ilaçları ve hormon ilaçları gibi pahalı ve tek firmanın getirdiği ilaçlar.