Hızlı trene çarpan kuşların zamanla göç yolunu değiştireceği açıklaması şaşırttı. "Kuşlar, işe giden insan mı yol değiştirsin?" diyen uzmanlar, trene bağlı kuş ölümlerini azaltmanın yollarını anlattı.

23 Kasım 2013

Saatte 250 kilometre hızla giden Yüksek Hızlı Tren (YHT), 4 gün önce kuş sürüsüne çarptı. Bunun üzerine TCDD yetkilileri, kuşların YHT’ye alıştığını ve göç yollarını değiştirmeye başladığını söyledi. Ancak kuşbilimciler (ornitolog) farklı düşünüyor. Uzmanlara göre, bu düşünce saçma. Çünkü kuşlar insanlar gibi hareket etmiyor, göç yollarını değiştirmeleri çok zor. Utah Üniversitesi öğretim üyesi kuşbilimci Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, kuşların işine giden insanlar olmadığını söyledi. Kuşların saatte 70-80 kilometreyi geçen araçlardan kaçamayacağını belirten Şekercioğlu şunları anlattı:

İspanya 1.7 milyon Euroluk proje yürütüyor

“Göç yolunu değiştirmek gibi saçma bir sözü de hep duyar olduk. Bunlar işine giden insanlar değil. Binlerce yıldır takip edilen göç yolları 1-2 yılda değişmez. O bölgede daimi yaşayan kuşlar hızlı trene alışabilir ama göç esnasında geçen kuşlar geçmeye devam eder ve telef olur. Kuşlar büyükse treni ve içindekileri de riske atar. Özellikle de daha önce trenin çarpmasıyla ölen hayvanları yiyen akbaba ve diğer yırtıcı kuşlar tehlikede. Zaten bu kuşların sayıları azalıyor.”
Şekercioğlu, İspanya’da aynı konuda 1 Kasım’da AB destekli bir projenin bahsettiğini de anlattı. 1.7 milyon Euroluk proje kapsamında hızlı trene kuşların çarpmasını engelleyecek metotlar geliştirmenin yolları aranıyor. Şekercioğlu, Türkiye ’ye ise şu önlemlerin alınmasını tavsiye etti: “Özellikle önemli kuş alanlarından (sulak alanlar gibi) geçerken trenin hızının azaltılması, önemli kuş alanlarından geçen tren hattının 2 yanına bariyerler konarak, kuşların trenin üzerinden uçmaya yönlendirilmesi. Bu bariyerler, sık dikilmiş ağaçlar, tahta çit, beton duvar, plastik/metal perde, kum torbaları gibi farklı malzemelerden yapılabilir.”
Doğa Derneği Bilim Koordinatörü Süreyya İsfendiyaroğlu da “Dünyanın her yerinde bu kadar hızlı giden nesneler kuşları öldürür, kaçmaları mümkün olamıyor çünkü o hızda. Gökdelenlerde, otoyollarda çok kuş ölüyor. Bunun etkisini azaltmak mümkün, bazı yerlerde ses bariyerleri yapılıyor. Kuşların böyle riskli bölgeleri öğrenebileceğine dair makaleler var ama bunun da sınırları var. Fakat göç yollarını değiştireceklerini düşünmek biraz saçma. İçgüdüsel olarak yapıyorlar bunları, ‘Burada tren varmış’ diye değiştirmezler. Profesyonellerden yardım almaları, her tür projede kuşları da gözeten adamakıllı ÇED raporları hazırlanmalı aslında. Böyle bir şey yapıldığını sanmıyorum. Kuşları geçtim, Türkiye’de ÇED raporuyla değişen, ertelenen proje var mı?”