ABD'de görev yapan Prof. Dr. Esen Ercan Alp'e göre, Türkiye Ar - Ge çalışmalara ayırdığı payla, İspanya'yı 2040, Almanya'yı 2100'de yakalayabilir.

05 Temmuz 2013

TÜBİTAK, bu yıl ikinci kez yurtdışındaki Türk bilim insanlarını bir araya getirdi. Yurtdışındaki Türk Biliminsanları Kurultayı’nın açılışı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı ile TÜBİTAK başkanı Prof. Dr. Yücel Altunparmak tarafından yapıldı. Bakan Ergün, konuşmasında 2012’de Türkiye milli gelirinin 800 milyar dolara ulaştığının altını çizdi bunun yüzde 1’i kadar bir pay araştırma geliştirme harcamalarına ayrıldığını anlattı. Toplantıya katılanlardan Amerika’da Argonne Ulusal Laboratuarı’nda 1984’ten bu yana çalışan 1999’da Chicago Üniversitesi tarafından ‘yılın bilim insanı’ seçilen Prof. Esen Ercan Alp’ti. Prof. Alp ise Radikal’e yaptığı açıklamada, ‘ar-ge’ çalışmalarını şöyle değerlendirdi:
“Bilim Bakanlığı’nın verilerine göre, Ar-Ge için ayrılan pay yüzde 0.75. Artış hızına bakıldığında İspanya’nın bugünkü düzeyine ancak 2040’ta yetişeceğiz. Almanya’ya ise 2100’de. O da İspanya ve Almanya’nın aynı durumda kaldığını varsayarsak. Son 20 yıldır Türkiye’deki yayınlara yapılan atıf sayısında bir artış yok. Son 20 - 30 yıla bakıldığında Türkiye’nin Ar-Ge konusundaki artışı yeterli değil. Yüzde 0.25’ten yüzde 0.75’e çıktı. Avrupa ve OECD ülkelerinde bu oran yüzde 3. Avrupa’daki kadar temel araştırmalar yapabilen bilim merkezlerine ihtiyacı var. 5 bin - 10 bin kişinin çalıştığı merkezler olmalı. Yoksa 2023’te istenen hedeflere ulaşılması zor. Almanya’da 100 binin üzerinde çalışan araştırmacı varken, Türkiye’de 2 bin bile değil.”

Türkiye’de ortam yok

Stanford Üniversitesi’nde enerji dönüşüm sistemleri üzerine çalışan Prof. Dr. Turgut Gür ise Türkiye’yle bilimsel işbirliği konusunda şu yorumu yaptı: “İki tarafta da hazırlık ortamı gerekiyor. Türkiye’de o hazırlık ortamı yok. Sadece parayla halletmek zor. Araştırma kültürü, bilim kültürü, ortak çalışma kültürü gerek. Özgürlükler açısından iki tarafının da eşit olması gerek. Türkiye’de henüz bu ortam oluşmamıştır.” 

Yandaki grafikte Türkiye, Almanya, İspanya ve OECD ülkeleninin yıllara göre Ar- Ge için ayırdığı para miktarı görünüyor. Türkiye’nin 2000’den beri ayırdığı pay 1000 dolara bile ulaşamadı. . Böyle giderse İspanya’yı 2040’ yılında Almanya’yı ise 2100 yılında ancak yakalar.