06 Eylül 2010

İSTANBUL - “Allianoi diye bir yer yok, orası Paşa Ilıcası” diyen Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu’na arkeologlar ve uzmanlardan ‘Allianoi dersleri’ sürüyor. Kültür tarihçileri ve arkeologlar, son dönemde Eroğlu’nun, “Allianoi sular altında kalmasın” diyen Tarkan’a “Kendi işine baksın” çıkışıyla gündeme gelen antik şifa yurdu için, “Orası yüzde 100 olmasa da yüzde 99 Allianoi” diyor. Uzmanlar Allianoi isminin nereden geldiğini de şöyle anlatıyor:
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Bilimleri ve Kültürleri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Vedat Çelgin: O alanda bulunmuş, oranın Allianoi olduğunu gösteren bir epigrafik belge (eski yazıt) yok. Ancak Bergama’ya şifa bulmak için M.S. 2. yüzyılda gelmiş Helen yazar Ailius Aristides’in kitabı var. Allianoi’ye geldiğinden ve şifa bulduğundan bahsediyor. Ünlü Bergamalı hekim Galenos’tan biliyoruz. Roma İmparatoru Marcus Aurelius’un da doktoru olan Galenos’un eserinde de Allianoi’den bahsediliyor. Yüzde 100 konuşamayız. Ancak oranın Allianoi olduğu yüzde 99. Ayrıca ismi çok önemli değil. Orası Allianoi olsa ne olur olmasa ne olur? Bizim için önemli olan kültür tarihindeki, tıp tarihindeki yeridir. Dünyada eşi benzeri olmayan bir yer. Tarkan’a “Kendi işine bak” diyorlarsa onlar da kendi işlerine baksın. Arkeolojiyi bilmeden konuşuyorlar. 
Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nun kurucusu, Patara kazısının da eski başkanı Prof. Dr. Erendiz Özbayoğlu: Antik yazılara bakıldığında oranın Allianoi olduğu anlaşılıyor. Bugüne kadar da arkeoloji dünyasında herhangi bir itiraz duymadım. Akademik camiada bu konuda bir kuşku yok. Allianoi’nin değeri gerçekten ölçülemez. Allianoi tartışmalarını Patara’da da yaşamıştık. Oteller, tatil köyleri yapılacaktı. Ama kazanan insanlık oldu.
Trakya Üniversitesi öğretim görevlisi Allianoi Kazı Başkanı Doç. Dr. Ahmet Yaraş: Aristides, ‘Hieroi Logoi’ (Kutsal Sözler) adlı eserinde Allianoi’den iki kez bahsediyor. Dünyadaki ilk biyografi yazarıdır. Allianoi’ye geldiğini, boğazının ağrıdığını, tarçından oluşan bir malzemeyle sardığını ve iyileştiğini yazıyor. Buranın Allianoi olduğunu söylüyor. Alman ve Fransız Arkeoloji Enstitüsü’nde var. Kazıya ilk başladığımızda biz de bilmiyorduk. Kazılarda çalışan Alman bilim adamı Prof. Dr. Helmut Müller, 2000’de Münih’te araştırmalar yaptı. Bize kitabı getirdiler ve Allianoi ismi bu şekilde ortaya çıktı. Bunu biz uydurmuş değiliz.